5. Đương sự trong vụ án dân sự - họ là ai?

 Đương sự là từ ngữ quen thuộc mà ai cũng đã từng nghe qua nhưng không phải ai cũng biết đương sự là ai.

Đương sự theo Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 gồm: Đương sự trong vụ án dân sự và Đương sự trong việc dân sự. Bài viết này sẽ chỉ tập trung vào đương sự trong vụ án dân sự. Theo đó, đương sự trong vụ án dân sự là cơ quan, tổ chức, cá nhân bao gồm 03 chủ thể:

- Nguyên đơn;

- Bị đơn;

- Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan.

(theo khoản 1 Điều 68 Bộ luật Tố tụng dân sự)

Nguyên đơn trong vụ án dân sự là người, cơ quan, tổ chức khởi kiện, để yêu cầu Tòa án giải quyết vụ án dân sự khi cho rằng quyền và lợi ích hợp pháp của mình bị xâm phạm. Theo đó, nguyên đơn có 02 đặc điểm tiêu biểu là:

- Nguyên đơn là người khởi kiện hoặc người được người khác khởi kiện thay (thông qua người đại diện hợp pháp khởi kiện vụ án);

- Nguyên đơn là người cho rằng quyền và lợi ích hợp pháp của mình bị xâm phạm.

Ngược lại, bị đơn là người bị nguyên đơn khởi kiện hoặc bị cơ quan, tổ chức, cá nhân khác khởi kiện để yêu cầu Tòa án giải quyết khi cho rằng quyền và lợi ích hợp pháp của nguyên đơn bị người đó xâm phạm. Tức là bị đơn là người xâm phạm đến quyền và lợi ích hợp pháp của nguyên đơn.

Tuy nhiên, vụ án dân sự thường không chỉ có 2 bên nguyên đơn và bị đơn mà còn có người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan.

Họ là người tuy không khởi kiện, không bị kiện, nhưng việc giải quyết vụ án dân sự có liên quan đến quyền lợi, nghĩa vụ của họ nên họ được tự mình đề nghị hoặc được các đương sự khác đề nghị, được Tòa án chấp nhận đưa vào tham gia với tư cách là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan.

Lưu ý: Trường hợp vụ án dân sự có liên quan đến quyền lợi, nghĩa vụ của một người nào đó mà không có ai đề nghị đưa họ vào tham gia tố tụng thì Tòa án phải đưa họ vào với tư cách là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan.